به اينستاگرام مركز ما بپيونديد.مراحل مدیریت وزوز گوش؛ از ارزیابی تا درمان مؤثر
وزوز گوش (Tinnitus) تنها شنیدن یک صدا نیست؛ بلکه تجربهای پیچیده است که میتواند بر تمرکز، خواب و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. مدیریت مؤثر وزوز به معنی “خاموش کردن صدا” نیست، بلکه هدف آن کاهش آزار ذهنی و احساسی ناشی از وزوز و بازگرداندن تعادل به زندگی بیمار است.
در ادامه به مراحل علمی و بالینی مدیریت وزوز طبق جدیدترین راهنماهای جهانی (ATA، BTA و مطالعات ۲۰۲۴) اشاره میکنیم:
مرحله اول: ارزیابی جامع
اولین گام، ارزیابی دقیق شنوایی و وضعیت روانی بیمار است. در این مرحله، ادیولوژیست از آزمونهای شنوایی (مثل PTA، تیمپانومتری و ارزیابی وزوز) برای تعیین ویژگیهای صوتی وزوز استفاده میکند.
همچنین سطح اضطراب، افسردگی و کیفیت خواب بیمار بررسی میشود، زیرا عوامل روانی در درک شدت وزوز نقش کلیدی دارند.
مرحله دوم: آموزش و مشاوره (Tinnitus Counseling)
آگاهیبخشی به بیمار دربارهی علتها، مکانیسمهای مغزی و قابلکنترل بودن وزوز، بخش مهمی از درمان است. بسیاری از بیماران با درک علمی و صحیح از پدیده وزوز، اضطراب و ترس خود را از دست میدهند.
مشاوره صحیح، پایهی تمام مراحل بعدی درمان محسوب میشود.
مرحله سوم: درمانهای صوتی (Sound Therapy)
هدف از درمانهای صوتی، کاهش تمرکز مغز بر صدای وزوز است.
از نویزهای ملایم، اصوات طبیعی، یا سمعکهای مجهز به برنامهی صدادرمانی استفاده میشود تا مغز به تدریج وزوز را نادیده بگیرد (فرایندی که به آن Habituation گفته میشود).
در موارد وزوز همراه با کمشنوایی، تنظیم دقیق سمعک میتواند بهطور چشمگیری شدت ادراک وزوز را کاهش دهد.
مرحله چهارم: درمان شناختیـرفتاری (CBT)
درمان شناختیـرفتاری رویکردی علمی برای کنترل واکنشهای احساسی نسبت به وزوز است.
در این روش بیمار یاد میگیرد چگونه توجه خود را از صدا بردارد، باورهای نادرست را اصلاح کند و واکنشهای هیجانی خود را مدیریت نماید.
مطالعات اخیر (۲۰۲۴) نشان میدهند که ترکیب CBT و صدادرمانی بهترین نتایج را در کاهش شدت وزوز و اضطراب همراه آن ایجاد میکند.
مرحله پنجم: پیگیری و توانبخشی
مدیریت وزوز فرآیندی تدریجی است، نه درمانی فوری.
بازبینیهای منظم برای تنظیم سمعک، بررسی وضعیت خلق، خواب و آموزش راهکارهای خودمراقبتی (مانند تمرینات آرامسازی، پرهیز از سکوت مطلق و کنترل استرس) به بیمار کمک میکند تا به مرور، وزوز را بهعنوان صدایی بیاهمیت درک کند.
نتیجهگیری
وزوز گوش بیماری خطرناک نیست، اما اگر نادیده گرفته شود، میتواند کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد.
مدیریت موفق آن نیازمند همکاری بین بیمار، ادیولوژیست و گاهی روانشناس است.
در کلینیک ما، تمامی مراحل از ارزیابی دقیق تا درمان چندبعدی وزوز زیر نظر متخصصان شنواییشناسی انجام میشود تا هر بیمار بتواند دوباره به آرامش صوتی برسد.
