وزوز گوش و کمشنوایی
بسیاری از افراد تصور میکنند وزوز گوش (شنیدن صدای زنگ، سوت یا وزش در گوش) و کمشنوایی دو مشکل جدا از هم هستند، اما در واقع در بیشتر موارد، این دو به هم مرتبطاند.
تحقیقات نشان دادهاند که بیش از ۸۰٪ افراد مبتلا به وزوز گوش، در یکی از گوشهای خود درجاتی از کاهش شنوایی دارند.
اما چرا این ارتباط وجود دارد؟ در ادامه، بهصورت علمی و ساده بررسی میکنیم.
نقش سلولهای شنوایی در ایجاد ارتباط
در گوش داخلی (حلزون گوش)، سلولهای مویی ظریف وظیفه دارند صدا را به سیگنالهای عصبی تبدیل کنند تا مغز آنها را به عنوان «صدا» بشنود.
وقتی این سلولها به دلایلی مانند صدای بلند، افزایش سن، داروهای سمی برای گوش یا بیماریها آسیب ببینند، مغز به جای سیگنال واقعی، نویز یا صدای خیالی تولید میکند که ما آن را به صورت وزوز میشنویم.
به همین دلیل، وزوز در واقع یک نشانه از آسیب یا ضعف شنوایی است.
چرا وزوز همراه با کمشنوایی بروز میکند؟
کاهش ورودی صوتی به مغز:
وقتی گوش نتواند صداهای واقعی را منتقل کند، مغز برای جبران «صداهایی مصنوعی» تولید میکند.
تحریک بیشازحد عصب شنوایی:
آسیب سلولهای حلزونی باعث میشود عصب شنوایی پیامهای نادرست بفرستد.
تمرکز مغز روی نویز داخلی:
در نبود صداهای محیطی کافی، مغز توجهش را به صداهای درونی (مثل وزوز) معطوف میکند.
به همین دلیل است که افراد با کمشنوایی خفیف تا متوسط، اغلب اولین نشانهشان وزوز گوش است.
دلایل مشترک بین وزوز و کمشنوایی
۱.قرار گرفتن در معرض صدای بلند (هدفون، کنسرت، محیط کاری پر سروصدا)
۲.پیری گوش (پیرگوشی)
۳. مصرف برخی داروها (مثل آسپرین، آنتیبیوتیکها و داروهای ضدسرطان)
۴.بیماریهای گوش داخلی مثل منییر یا نورینوم آکوستیک
۵.استرس، اضطراب یا فشار خون بالا که عملکرد عصب شنوایی را مختل میکند
تشخیص ارتباط وزوز و کمشنوایی
پزشک یا شنواییشناس برای بررسی این ارتباط از چند روش استفاده میکند:
ادیومتری (Audiometry):
بررسی میزان کمشنوایی در فرکانسهای مختلف
آزمون ABR:
برای بررسی عملکرد عصب شنوایی
معاینه گوش و بررسی جرم یا التهاب
در صورت شک به آسیب عصبی یا تومورCTو MRI توصیه میشود
مدریت وزوز مرتبط با کمشنوایی
مدیریت زمانی مؤثر است که هم وزوز و هم کاهش شنوایی بهطور همزمان بررسی شوند.
روشهای مدیریت شامل:
استفاده از سمعک:
سمعک با تقویت صداهای محیطی باعث میشود مغز دیگر نیازی به «ایجاد صداهای خیالی» نداشته باشد، در نتیجه شدت وزوز کاهش مییابد.
ماسکر وزوز (Tinnitus Masker):
دستگاهی است که صدایی ملایم تولید میکند تا صدای وزوز کمتر شنیده شود.
آرامسازی و کنترل استرس:
چون استرس یکی از عوامل تشدید وزوز است، تکنیکهایی مثل مدیتیشن و تنفس عمیق مفید هستند
درمان دارویی و مشاوره شنوایی:
در برخی موارد، داروهای تنظیمکننده سیستم عصبی یا مشاورههای تخصصی میتوانند به کاهش ادراک وزوز کمک کنند.
پیشگیری
۱.از قرار گرفتن طولانیمدت در معرض صداهای بلند خودداری کنید.
۲.سطح قند و فشار خون خود را کنترل کنید.
۳. هر سال تست شنوایی بدهید، بهویژه اگر در محیط پر سر و صدا کار میکنید.
۴.در صورت شنیدن وزوز یا کاهش شنوایی، سریعاً به متخصص مراجعه کنید.
وزوز گوش و کمشنوایی معمولاً دو مشکل جدا از هم نیستند، بلکه دو نشانه از یک آسیب مشترک در سیستم شنوایی هستند.
با تشخیص زودهنگام، استفاده از سمعک یا درمان مناسب میتوان از پیشرفت هر دو جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را بهطور چشمگیری بهبود داد.