کم شنوایی ناشی از نویز به چه شکل است؟

 
هر روز ما مجموعه ایی از صداها مانند صدای تلویزیون، رادیو، ابزار ، وسایل خانگی و همچنین ترافیک در محیط اطراف خود را شنیده و تجربه می کنیم. به صورت معمول این صداها در سطح ایمنی شنیده می شوند و به شنوایی ما آسیبی وارد نمی کنند. اما صداها در صورتی که بسیار بلند باشند می توانند برای شنوایی ما مضر باشند، حتی اگر برای مدت زمانی کوتاه باشد یا زمان هایی که صداها هم بلند هستند و هم برای مدت زمان طولانی شنیده می شوند، می توانند برای شنوایی ضرر داشته باشند.
این صداها می توانند به ساختار های حساس موجود در گوش داخلی آسیب برسانند و منجر به بروز کم شنوایی ناشی از نویز ( Noise Induced Hearing loss –NIHL ) شوند.

کم شنوایی ناشی از نویز هم می تواند بلافاصله رخ دهد و هم این که ممکن است مدتی زمان ببرد تا علائم قابل توجه آن مشاهده شود. همچنین این حالت از کم شنوایی می تواند به صورت دائمی یا موقتی باشد، همچنین می تواند تنها یکی از گوش ها یا هر دو را تحت تاثیر قرار بدهد. حتی اگر نتوانید بگویید که شنوایی شما آسیب دیده است، اما در آینده شما با مشکل شنیداری مواجه خواهید شد، مشکلاتی از قبیل عدم فهم صحبت کردن افراد ، خصوصا پشت تلفن یا در یک اتاق پر سر و صدا. بدون در نظر گرفتن این که این مشکل چگونه شما را تحت تاثیر قرار می دهد، یک موضوع ثابت است: کم شنوایی ناشی از نویز رخدادی است که شما می توانید از بروز آن جلوگیری نمایید.

چه کسانی تحت تاثیر کم شنوایی ناشی از نویز هستند؟

در معرض صداهای نا بهنجار و مضر قرار گرفتن در هر سنی می تواند اتفاق بیفتد. افراد در تمامی سنین، از جمله کودکان، نوجوانان، بزرگسالان و افراد مسن تر می توانند درگیر کم شنوایی ناشی از نویز شوند. بر اساس مطالعه سال 2011 تا 2012 CDC که شامل تست های شنوایی و مصاحبه با شرکت کنندگان است، حداقل 10 میلیون شرکت کننده بالغ ( 6 درصد ) در ایالات متحده آمریکا زیر 70 سال و شاید به همان نسبت 40 میلیون بزرگسال ( 24 درصد ) در تست های خود علائمی از کم شنوایی را نشان دادند که ناشی از قرار گرفتن در معرض سر و صداهای زیاد بود. محققان همچنین بر اساس داده های به دست آمده از سال 2005 تا 2006 تخمین می زنند که 17 درصد از نوجوانان (سن بین 12 تا 19 سال) مشخصه هایی از کم شنوایی ناشی از قرار گرفتن در معرض سر و صدای مضر را در یک یا هر دو گوش خود نشان می دهند.

چه عواملی باعث بروز کم شنوایی ناشی از نویز می شود؟

کم شنوایی ناشی از نویز یا NIHL می تواند به دلیل تنها یکبار در معرض صدای بسیار شدید قرار گرفتن مانند صدای انفجار یا برای مدت زمان های طولانی در معرض صداهای بلند بودن مانند صداهای موجود در یک کارگاه چوب بری باشد .
در این بین برخی از فعالیت های تفریحی نیز می تواند شما را در خطر کم شنوایی ناشی از نویز قرار بدهد، از جمله این فعالیت ها می توان به تیراندازی به مانع و شکار کردن، راندن اسنوموبیل ، گوش دادن به آهنگ با صدای بالا از طریق MP3 player یا با استفاده از هدفون، اجرا در یک گروه موسیقی یا شرکت در کنسرت هایی با صدای بالا اشاره کرد. صداهای مضر و آسیب رسان در خانه نیز احتمالا از منابعی مانند دستگاه های چمن زنی، جمع کننده برگ ها و ابزار های نجاری منشا می گیرند.
واحد اندازه گیری صدا، دسی بل (dB) است. صداهایی در حد یا کم تر از70 A-weighted decibels (dBA) حتی در صورت این که برای مدت طولانی در معرضشان قرار بگیرید باز بعید به نظر می رسد که بتواند باعث بروز کم شنوایی ناشی از نویز شوند. با این حال، در معرض قرار گرفتن طولانی مدت و تکرار آن در خصوص صداهایی بالاتر از 85 dBA می تواند سبب بروز کم شنوایی گردد. صداهایی بلند تر از این صدا حتی در بازه های زمانی کوتاه تر نیز می تواند سبب بروز این نوع از کم شنوایی شود.

در این جا بازه ی تقریبی دسی بل برخی از صداهای آشنا را مشاهده می کنید:

• مکالمه طبیعی : 60 – 70 دسی بل
• سینما : 74 – 104 دسی بل
• موتور سیکلت و موتور های مسابقه ای : 80 تا 110 دسی بل
• موسیقی از طریق هدفن با بالا ترین میزان صدا، رویدادهای ورزشی و کنسرت ها : 94 – 110 دسی بل
• آژیر ها : 110 – 129 دسی بل
• آتش بازی و انفجار ها: 140 – 160 دسی بل

البته این نکته را نیز باید افزود که مدت زمانی که در معرض این صداها قرار می گیرید و میزان فاصله شما از این صداها نیز از جمله فاکتور های مهم و تاثیر گذار در محافظت از شنوایی محسوب می شود. یک راهکار مناسب برای پیشگیری این است که از صداهای خیلی بلند، خیلی نزدیک یا صداهایی که برای مدت طولانی جریان دارند دوری کنید.

تصویری که در زیر مشاهده می کنید نشان دهنده سیستم شنوایی در گوش است.

چگونه صدا می تواند به شنوایی ما آسیب برساند؟

برای درک و فهم این که چگونه صداهای بلند می توانند به شنوایی ما آسیب برسانند، باید بدانیم که ما چگونه می شنویم. شنوایی ما حاصل رویدادهایی است که امواج صوتی را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند. سپس این سیگنال ها توسط سیستم عصبی شنوایی ما طی مراحل پیچیده ای به مغز منتقل می شود.

امواج صوتی به گوش خارجی ما وارد می شوند و از طریق یک مسیر باریک به نام کانال گوش که به پرده گوش ختم می شود ،منتقل می شوند. پرده گوش موثر از امواج صوتی به لرزش در می آید و این ارتعاشات را به سه استخوانچه کوچک در گوش میانی منتقل می کند. این استخوان ها را چکشی، سندانی و رکابی می نامند.

استخوانچه های گوش میانی ارتعاشات صدا در هوا را با ارتعاشات مایع دورن حلزون گوش داخلی همسان می کند، گوش داخلی ساختاری حلزونی داشته و با یک مایع پر شده است. یک پرده الاستیکی از ابتدا تا انتهای بخش حلزونی گوش امتداد یافته است و آن را به دو بخش پایینی و بالایی جدا می کند. این بخش جدا کننده را اصطلاحا غشای پایه می نامند، چرا که دقیقا ساختاری پایه ای و همکف دارد و ساختارهای کلیدی شنوایی روی آن قرار می گیرند. به محض این که ارتعاشات باعث حرکت و جابه جا شدن مایع درون بخش حلزونی شود، امواج در طول غشای پایه سفر خود را آغاز می کنند. سلول های مویی – سلول های حسی هستند که در بخش بالایی غشای پایه قرار گرفته اند – این امواج را به حرکت در آورده و جابه جا می کنند.

همان طور که سلول های مویی به سمت بالا و پایین حرکت می کنند، برآمدگی ها میکروسکوپی مو مانند ( که به عنوان استروسیلیا شناخته می شود ) و در بالای سلول های مویی قرار گرفته اند در برابر ساختارهای پوشاننده قرار می گیرند و خم می شوند. این خم شدن باعث تشکیل سوراخ های کانال مانندی می شود که در جایی که استروسیلیا قرار دارند باز می شوند. زمانی که این اتفاق افتاد، مواد شیمیایی وارد سلول می شوند و یک سیگنال الکتریکی را شکل می دهند. عصب شنوایی این سیگنال های الکتریکی را به سمت مغز حمل کرده که در آن جا این سیگنال ها به صداهایی تبدیل و ترجمه می شوند که ما قادر به فهم و شناسایی آن ها هستیم.

عکس نشان دهنده استروسیلیا پرچ شده در بالای سلول های حسی مویی در گوش داخلی است.

استروسیلیا به قسمت بالایی سلول های مویی در گوش داخلی متصل شده اند.

بیش تر کم شنوایی های ناشی از نویز در اثر آسیب این سلول های مویی و در نهایت مرگ آن ها اتفاق می افتد. بر خلاف سلول های مویی پرندگان و دوزیستان، سلول های مویی در انسان دوباره رشد نمی کنند. آن ها به صورت کامل از بین می روند.

اثرات و نشانه های کم شنوایی ناشی از نویز یا NIHL چیست؟

 ممکن است زمانی که برای مدت زمانی طولانی در معرض صداهای بلند قرار بگیرید،  به تدریج شنوایی خود را از دست بدهید. از آن جایی که معمولا تاثیر در معرض صداها قرار گرفتن فرایندی تدریجی است، ممکن است زیاد به رخ دادن علائم و نشانه ها توجه نکنید یا شاید نشانه های کم شنوایی را تا زمانی که کاملا مشهود و مشخص شوند نادیده بگیرید. با گذشت زمان، ممکن است صداهایی که می شنوید تحریف شده یا با صداهای دیگر مخلوط شوند، در این زمان ممکن است فهمیدن سخنان دیگران زمانی که در حال صحبت کردن هستند برای تان سخت به نظر بیاید یا مجبور به بلند تر کردن صدای تلویزیون شوید. آسیبی که از NIHL وارد می شود، با افزایش سن همراه شده و در نتیجه می توانند سبب بروز کم شنوایی شدید شود، تا حدی شدید که شما برای شنیدن و تقویت صداهای اطراف ، ارتباط برقرار کردن و انجام فعالیت های روزانه خود نیاز به سمعک خواهید داشت.

برخی از انواع کم شنوایی ناشی از صدا ممکن است بر اثر صداهای بسیار بلند انفجار و شلیک گلوله به وجود بیایند که در این شرایط پرده گوش نی زپاره شده یا استخوانچه های گوش میانی آسیب می بینند. این حالت از کم شنوایی های ناشی از نویز فوری و دائمی هستند.

در معرض صداهای بلند قرار گرفتن همچنین می تواند باعث بروز وزوز گوش نیز شود – زنگ زدن، وزوز یا صدای غرش در گوش یا سر. وزوز گوش ممکن است با گذشت زمان بهبود یافته و فروکش کند، اما در مواقعی نیز به صورت مداوم ادامه می یابد یا در تمام طول حیات فرد باقی می ماند. کم شنوایی و وزوز گوش می تواند در یکی از گوش ها یا هر دو گوش به وجود بیاید.

گاهی اوقات در معرض ضربه یا صداهای بلند طولانی مدت قرار گرفتن منجر به بروز کم شنوایی های موقتی می شود که بعد از گذشت 16 تا 48 ساعت ناپدید می شود. تحقیقات اخیر نشان می دهد با وجودی که کم شنوایی به ظاهر ناپدید شده است اما ممکن است آسیب های طولانی مدت شنوایی در فرد باقی بماند که تاثیرات آن در دراز مدت قابل مشاهده است.

آیا کم شنوایی ناشی از نویز یا NIHL قابل پیشگیری است؟

این حالت از کم شنوایی تنها حالتی از کم شنوایی است که به صورت کامل قابل پیشگیری است. اگر که شما صداهای پر خطر را بشناسید و به خوبی از سلامت گوش و شنوایی خود محافظت کنید، شما می توانید از شنوایی خود برای زندگی نیز محافظت کنید. در این جا چگونگی آن را مشاهده می کنید:

• بدانید کدام دسته از صداها می توانند باعث آسیب شوند ( آن دسته از صداهایی که بالاتر از 85 دسی بل هستند ).
• زمانی که درگیر فعالیت هایی با صداهای بلند هستید از قالب های محافظت کننده از گوش مانند قالب ضد صوت استفاده کنید ( این ابزار ها در مراکز شنوایی شناسی قابل ساخت برای گوش شما هستند ).
• اگر نمی توانید صدا را کم کنید یا از خودتان در برابر صدا محافظت کنید، از آن جا دور شوید.
• در خصوص صداهای پر خطر و آسیب رسان موجود در محیط آگاه باشید.
• از گوش کودکانی که بسیار کوچک هستند و نمی توانند خودشان از گوش خود مراقبت کنند، محافظت کنید.
• دوستان، خانواده و همکاران خود را در خصوص صداهای آسیب رسان موجود در محیط آگاه کنید.
• در صورتی که فکر می کنید ممکن است درگیر کم شنوایی شده باشید یک تست شنوایی را انجام دهید و یاد داشته باشید پیشگیری همواره بهتر از درمان است .

چه تحقیقاتی در خصوص کم شنوایی ناشی از نویز صورت گرفته است؟

انستیتو ملی نقص شنوایی و دیگر اختلالات ارتباطی ( NIDCD ) از تمامی تحقیقاتی که در زمینه بررسی دلایل، تشخیص، درمان و پیشگیری از کم شنوایی باشد حمایت می کند. محققان تحت حمایت این سازمان تلاش کرده اند تا برخی از ژن هایی که برای توسعه و بهبود عملکرد سلول های مویی اهمیت دارند را شناسایی کنند و از این یافته ها و دانش جدید برای یافتن راه های درمانی جدید برای درمان کم شنوایی استفاده می کنند.