آزمون تعادلی چیست؟
آزمون های تعادلی گروهی از آزمون ها هستند که اختلال های تعادل را بررسی می کنند. اختلال تعادل نوعی بیماری است که باعث می شود احساس ناپایداری و سرگیجه داشته باشید. سرگیجه اصطلاحی عمومی برای علائم مختلف عدم تعادل است. سرگیجه امکان دارد شامل سرگیجه، احساس چرخش در سر یا محیط اطراف و سبکی سر باشد. اختلالات تعادل امکان دارد خفیف یا به حدی شدید باشد که در راه رفتن، بالارفتن از پله ها یا انجام سایر فعالیت های عادی دچار مشکل شوید.
سیستم های مختلف در بدن باید با یکدیگر کار کنند که تعادل به خوبی برقرار شود. مهم ترین سیستم، سیستم دهلیزی نام دارد. این سیستم در گوش داخلی شما است و شامل اعصاب و ساختارهای خاصی می شود که به شما کمک می کنند تعادل خود را حفظ کنید. بینایی و حس لامسه نیز برای ایجاد تعادل ضروری است. مشکلات هر یک از این سیستم ها امکان دارد منجر به اختلال تعادل شود.اختلال تعادل ممکن است در هر سنی رخ دهد اما در سالمندی شایع تر است به همین دلیل نیز افراد مسن بیش از جوانترها دچار افتادن های ناگهانی می شوند .
آن ها برای چه مواردی مناسب هستند؟
از آزمایش های تعادل برای فهمیدن اینکه آیا در تعادل مشکلی وجود دارد یا خیر و علت آن؛ استفاده می شود. دلایل زیادی برای اختلالات تعادل وجود دارد. آن ها عبارت هستند از:
- سرگیجه وضعیتی خوش خیم (BPPV) : گوش داخلی شما حاوی بلورهای کلسیم است که به کنترل تعادل کمک می کنند. BPPV هنگامی اتفاق می افتد که این بلورها از موقعیت خود خارج شوند. در این حالت امکان دارد که فرد احساس کند اتاق در حال چرخش است یا محیط اطراف شما در حال حرکت باشد. BPPV شایع ترین دلیل سرگیجه در بزرگسالان است.
- بیماری منیر. این اختلال باعث سرگیجه، کاهش شنوایی و وزوز گوش (زنگ زدن در گوش) می شود .
- نوریت دهلیزی. این مشکل به التهاب داخل گوش داخلی اشاره دارد. معمولا توسط ویروس ایجاد می شود که علائم آن شامل حالت تهوع و سرگیجه شدید است.
- میگرن. میگرن نوعی سردرد تپنده و شدید است. با سایر سردردها تفاوت دارد و ممکن است باعث حالت تهوع و سرگیجه شود.
- آسیب سر. ممکن است بعد از آسیب دیدگی سر، سرگیجه یا سایر علائم عدم تعادل ظاهر شوند.
- عوارض جانبی دارو. سرگیجه امکان دارد که از عوارض جانبی برخی از داروها باشد.
هنگامی که علت اختلال تعادل خود را بدانید؛ این امکان فراهم می شود که برای کمک به مدیریت یا درمان بیماری خود اقدام کنید.
چرا به آزمون های تعادل نیاز داریم؟
در صورت مشاهده علائم اختلال تعادل شما به آزمون های تعادل نیاز دارید. این علائم شامل:
- گیجی و منگی؛
- سرگیجه که همان احساس حرکت یا چرخش خود به دور محیط یا محیط به دور ماست حتی هنگام ثابت بودن سر یا ایستادن؛
- از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن؛
- احساس گیجی هنگام راه رفتن؛
- صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)؛
- احساس می کنید غش می کنید (سبکی سر) یا احساس شناور بودن؛
- تاری دید یا دوبینی؛
- عدم تمرکز؛
طی آزمون تعادل چه اتفاقی می افتد؟
آزمون تعادل توسط یک شنوایی شناس انجام می شود و شامل مراحل زیر است:
تشخیص اختلالات تعادل معمولا به چندین آزمایش نیاز دارد. ممکن است یک یا چند مورد از تست های زیر انجام شوند:
– آزمایش های الکترونیستاگموگرافی (ENG) یا ویدئونیستاگموگرافی (VNG) : این آزمایشات حرکات چشم شما را ضبط و اندازه گیری می کنند. سیستم بینایی شما باید درست کار کند که تعادل خوبی داشته باشید. در طول آزمون:
فرد روی یک صندلی در یک اتاق تاریک خواهد نشست.
از شخص خواسته می شود که الگوهای نوری را روی صفحه مشاهده و دنبال کند.
هنگام تماشای این الگوی نور از فرد خواسته می شود به موقعیت های مختلف برود.
سپس آب یا هوای گرم و/ یا سرد در هر گوش ارائه می شود. این تحریک موجب حرکت چشم ها به روش های خاص شود. اگر چشم ها از این طریق پاسخ مناسبی ندهند، ممکن است به معنی آسیب دیدگی اعصاب و یا سیستم دهلیزی گوش داخلی باشد.
آزمایش پتانسیل های برانگیخته عضلانی دهلیزی (VEMP) : این آزمایش نحوه واکنش برخی از عضلات در پاسخ به صدا را اندازه گیری می کند. اگر مشکلی در گوش داخلی فرد وجود داشته باشد؛ قابل تشخیص است. در طول این آزمون:
- روی صندلی تکیه دهید.
- هدفون را در محل مناسبی قرار می دهند.
- الکترودهایی به گردن، پیشانی و گاهی زیر چشم شما متصل می شود. این الکترودها حرکات عضلانی شما را ثبت می کنند.
- صدای تن برست به هدفون شما ارسال می شود.
- در حالی که صدا در حال پخش است؛ از شما خواسته می شود برای مدت کوتاهی سر خود را بالا بگیرید یا به سمت چپ یا راست بچرخانید .
مانور Dix hallpike: این آزمایش نحوه واکنش چشم شما به حرکات ناگهانی را اندازه گیری می کند. در طول این آزمون:
شنوایی شناس شما را به سرعت از حالت نشسته به حالت درازکشیده هدایت می کند یا سر شما را در موقعیت های مختلف حرکت می دهد.
آزمونگرحرکات چشم شما را بررسی می کند که ببیند آیا شما حس حرکت یا چرخش کاذب داری یا خیر.
آزمون VHIT : آزمون تکانش سر که نسخه جدیدتر این تست را آزمون تکانش سر ویدیویی (vHIT) می نامند. در طول آزمایش vHIT، از عینکی استفاده خواهید کرد که حرکات چشم شما را ضبط می کند. در حالی که آزمونگر به آرامی سر
شما را در موقعیت های مختلف می چرخاند یا تکان می دهد.
همچنین امکان دارد یک یا چند تست شنوایی از شخص گرفته شود؛ زیرا بسیاری از اختلالات تعادل مربوط به مشکلات شنوایی است.
آیا برای آماده سازی برای آزمون تعادل لازم است کاری انجام دهیم؟
شما باید لباس های گشاد و راحت بپوشید. متناسب با آزمایش ممکن است لازم باشد در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید یا از مصرف برخی داروها به مدت یک یا دو روز قبل از آزمایش خودداری کنید. اگر دستورالعمل خاصی وجود داشته باشد؛ آزمونگر به شما اطلاع می دهد.
آیا آزمون های تعادل خطری دارند؟
آزمایش های خاص ممکن است باعث سرگیجه یا حالت تهوع شود، اما این احساسات معمولا طی چند دقیقه از بین می روند. درصورتی که سرگیجه مدت زمان بیشتری طول بکشد، ممکن است بخواهید هماهنگی هایی را انجام دهید که شخصی شما را به خانه برساند.در غیر اینصورت خطری شمارا تهدید نمی کند و مانند دیگر آزمون های تشخیصی در حوزه ی پزشکی می باشند .
نتایج این آزمون چه معنایی دارند؟
اگر نتایج شما طبیعی نباشد؛ ممکن است درمانگر شما آزمایشات بیشتری را درخواست کند یا شما را در یک برنامه درمانی قرار دهد. متناسب با علت اختلال تعادل درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- دارویی برای درمان عفونت؛
- دارویی برای کنترل شدت سرگیجه و حالت تهوع
- روش های موقعیتی یا پوزیشنینگ . در صورت تشخیص BPPV ممکن است آزمونگر شما یک سری حرکات تخصصی سر و بدن را برای شما انجام دهد. این حرکات به تغییر موقعیت ذرات گوش داخلی شما که از جای خود خارج شده اند؛ کمک می کند. این روش همچنین به عنوان مانور Epley شناخته می شود.
- توانبخشی دهلیزی : شنوایی شناس در توانبخشی تعادل برنامه ای از تمرینات و مراحل مختلف را برای بهبود تعادل و جلوگیری از سقوط شما طراحی کند.
- رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی. اگر تشخیص پزشک برای شما بیماری منیر یا میگرن باشد؛ تغییر در سبک زندگی ممکن است علائم شما را تسکین دهد. این تغییرات شامل افزایش فعالیت بدنی، پرهیز از مصرف برخی غذاها و ترک سیگار است.
- عمل جراحی. اگر داروها یا سایر روش های درمانی موثر نبودند؛ ممکن است برای اصلاح مشکلی در گوش داخلی خود به جراحی نیاز داشته باشید. نوع جراحی به دلیل خاص اختلال تعادل شما بستگی دارد.