ارزیابی شنوایی در کودکان مبتلا به اختلالات رشدی

بی شک انجام برنامه های توانبخشی کودکان چند معلولیتی نیازمند یک کار تیمی گسترده و هماهنگ بین متخصصین توانبخشی است.در این میان ارزیابی سیستم شنوایی به عنوان مبنای اصلی دریافت اطلاعات محیطی و برقراری ارتباط بخصوص در دوره طلایی رشد در روند توانبخشی بیماران اهمیت بسزایی دارد.

در ارزیابی ادیولوژیک یک کودک مبتلا به اختلالات چند حسی اگرچه سن تقویمی یک عامل اساسی است اما سن هوشی و وضعیت نورولوژیک کودک از اهمیت بیشتری برخوردار است.توجه به تاریخچه کودک و مشاهده دقیق او به ادیولوژیست کمک میکند تا تخمینی از قابلیت های بیمار داشته و بر اساس آن آزمون مناسب را انتخاب کند.استفاده از مجموعه آزمون ها در ارزیابی جمعیت های خاص بسیار کمک کننده است.زمانی که اطلاعات کمی از آزمون های مرسوم بدست می آید نتایج حاصل از یک مجموعه آزمون در ترسیم کلی قابلیت های شنوایی کودک و ارائه اقدامات لازم بسیار مفید خواهد بود. در این حالت ممکن است ادیولوژیست از آزمون های ابجکتیوی مثل ABR , OAE  برای تایید نتایج رفتاری استفاده کند.

از آنجا که تقریبا یک سوم کودکان مبتلا به اختلالات رشدی مبتلا به ناتوانی های دیگر نیز هستند آگاهی شنوایی شناس از تاثیر آنها بر آزمون های ادیولوژیک امری ضروری است.

عقب ماندگی ذهنی:

در ارزیابی بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی ،سن رشدی بیمار برای انتخاب آزمون های مناسب مدنظر قرار داده می شود. به دلیل شیوع بالای جرم گوش در این بیماران ارزیابی اتوسکوپی دقیق باید بصورت معمول در معاینات انجام شود.

فلج مغزی:

فلج مغزی یک اختلال پیشرونده حرکتی و وضعیتی به دلیل آسیب مغزی در دوران رشد مغز است.برخی عوامل پرخطر برای فلج مغزی عبارتند از: وزن پایین تولد، بیلی روبین بالا و مشکلات نوزادی .برخی از انواع فلج مغزی ممکن است همراه با کم شنوایی حسی عصبی باشد.حرکات اضافی کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است که نوعی نویز پوشاننده ایجاد کرده و ارزیابی آستانه هارا تحت تاثیر قرار دهد. این حرکات همچنین می تواند موجب پاسخ های کاذب در ارزیابی های فیزیولولژیک سیستم شنوایی مثل    ABR و OAE شود.

افراد مبتلا به فلج مغزی ممکن است نیاز باشد از لحاظ فیزیکی قادر به پاسخ دادن با روش های مرسوم نباشند و باید از روش های جایگزین مثل رها کردن شی در دست استفاده کرد.

سندروم داون:

سندروم داون به ددلیل ناهنجاری های کروموزومی بوجود می آید. کودکان دچار سندرم داون درجاتی از معلولیت ذهنی را نشان می دهند که ممکن است توانایی آنهارا در انجام آزمون های ادیومتریک متناسب با سن تحت تاثیر قرار دهد.به دلیل بدشکلی های آناتومیکی دستگاه شنوایی در این بیماران در 40 تا 70 درصد این بیماران کم شنوایی وجود دارد. این کم شنوایی می تواندانتقالی، حسی عصبی و یا آمیخته باشد.لاله گوش در این کودکان کوچکتر و پایین تر از افراد هنجار است.به علاوه ناهنجاری های استخوانی و ناهنجاری های شیپوراستاش و نازوفارنکس در این بیماران دیده می شود که عامل شیوع بالای اوتیت میانی با ترشح در آنهاست.

یکی از ملاحضات مهم در ارزیابی کودکان مبتلا به سندرم داون انتخاب روش های آزمون متناسب با وضعیت رشدی آنهاست. همینطور در تفسیر پاسخ ها هم باید بسیار دقت کرد زیرا این کودکان پاسخ های مثبت کاذب زیادی را نشان می دهند.همچنین آستانه های شنوایی افزایش یافته ممکن است ناشی از عدم توجه یا عوامل غیرحسی در این بیماران باشد.اگرچه وجود سرومن بالا و استنوز مجرای گوش انجام ایمیتانس را در این کودکان مشکل می کند ولی انجام این آزمون هنوز هم توصیه می شود.برای کودکان مبتلا به سندرم داون باید روش های توانبخشی مناسب مدنظر قرار گیرد و در مورادی که درمان های پزشکی مشکل شنوایی را حل نمی کند استفاده از سمعک توصیه می شود.

اختلال نقص توجه همراه با بیش فعالی ADHD:

علائم وجود این اختلال در کودکان عبارتند از: مشکل توجه ،مشکل در سازماندهی یک فعالیت،فراموشکاری،بیش از حد صحبت کردن و عدم تونایی در آرام بودن در این کودکان وگاهی والدین نگران می شوند که شاید مشکل شنوایی باعث شده که عملکرد ضعیفی در مدرسه داشته باشند. از آنجا که توجه این کودکان براحتی پرت می شود باید هم در ابتدا و هم در حین آزمون توضیحاتی به کودک داده شود و همچنین عوامل حواس پرتی در محیط آزمون تا حد ممکن کاهش یابد.

اتیسم :

کودکان مبتلا به اتیسم علائمی همچون تاخیر در رشد گفتار،فقدان تعامل اجتماعی عدم توانایی برقراری ارتباط مناسب با همسالان و … نشان می دهند. این کودکان نسبت به کودکان هنجار کمتر به محیط بیرونی واکنش نشان می دهند و تکرار بیش از حد محرک ها ممکن است پاسخ آنهارا کاملا قطع کند پس اگر کودک مبتلا به اوتیسم در محیط آزمون پاسخ نمی دهد بهتر است شرایط آزمون و سیگنال آزمون تغییر داده شود.

بنابراین آگاهی از ویژگی های بیماران خاص و استفاده صحیح از آزمون های تشخیصی باعث می شود تا بتوان از تمام بیماران حتی موارد با نیاز های خاص هم نتایج دقیقی بدست آورد.